Het luiwerk

Hoe krijgt de molenaar die zware zakken omhoog. Daar heb je waarschijnlijk nog nooit bij stil gestaan. Toch moet het gebeuren want zonder graan is het moeilijk malen. Dit wordt gedaan met een luiwerk. Nou zijn er verschillende modellen maar ik beperk mij tot ons luiwerk. Het type op onze molen heet een sleepriemdrijfwerk met spanrol De draaiende beweging van de wieken wordt uiteindelijk overgedragen op het luiwiel. (Zie afbeelding boven) Deze draait altijd wanneer de molen draait. Aan de as van het luiwiel zit een ander wiel dat ook altijd meedraait. Onder dat wiel zit nog een wiel, en om beide wielen zit een leren band. Wanneer de molenaar aan een touw trekt wordt een rolletje tegen de band aan gedrukt waarna de band wordt strak getrokken. Nu gaat ook het onderste wiel draaien. Aan dit wiel zit een as waaraan het luitouw is bevestigd. Als het onderste wiel ook begint te draaien wind hij het luitouw met de zak graan of meel omhoog. Een zak kan van de begane grond tot aan de steenzolder (de zolder waar de maalstenen staan) worden gehesen. De zak gaat dan elke zolder door zogenaamde luiluiken. Als de molenaar de zak wil laten zakken, afschieten in molentermen, laat de molenaar het touw vieren waarna de band minder strak komt te staan. Hierdoor kan de snelheid van het zakken worden bepaald. De molenaar kan de zak zelfs stil laten hangen.